Yetkililere göre A.B.D. Başkanı Joe Biden, Başbakan Benjamin Netanyahu’yu ABD’nin İran’a karşı bir karşı saldırıda yer almayacağı konusunda uyardı; İsrail topraklarına yapılan toplu drone ve füze saldırısının ardından Netanyahu’nun savaş kabinesinin tercih ettiği bir seçenek.
Orta Doğu’nun ezeli düşmanları arasında patlak veren ve ABD’yi de içine alan açık savaş tehdidi bölgeyi tedirgin ederken, küresel güçler ve Arap ülkelerinden gelen itidal çağrılarını da tetikledi.
“Orta Doğu uçurumun eşiğinde. Bölge halkı gerçek bir yıkıcı tam ölçekli çatışma tehlikesiyle karşı karşıya. Şimdi yatıştırma ve gerilimi azaltma zamanıdır” diyen Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, saldırılara tepki olarak Pazar günü Güvenlik Konseyi’ni toplantıya çağırdı.
ABD’nin BM Büyükelçi Yardımcısı Robert Wood konseyi İran’ın saldırısını kesin bir dille kınamaya çağırdı.
“Açık konuşayım: İran ya da vekilleri ABD’ye karşı eylemlerde bulunursa ya da İsrail’e karşı daha ileri adımlar atarsa, bundan İran sorumlu tutulacaktır” dedi.
Yine de bir Beyaz Saray yetkilisi, Biden’ın Netanyahu’ya ABD’nin saldırı nedeniyle İsrail’in İran’a yönelik herhangi bir karşı saldırısına katılmayacağını söylediğini aktardı.
ABD Dışişleri Antony Blinken ve Savunma Bakanı Lloyd Austin de Suudi Arabistan, Türkiye, Mısır ve Ürdün’deki mevkidaşlarıyla görüşerek gerilimin tırmanmasından kaçınılması gerektiğini, koordineli bir diplomatik yanıtın önemini ve ABD’nin İsrail’in savunmasını desteklemeye devam edeceğini vurguladılar.
İran saldırıyı, İsrail’in 1 Nisan’da Suriye’deki büyükelçilik yerleşkesine düzenlediği ve Devrim Muhafızları’nın üst düzey komutanlarının ölümüne yol açtığından şüphelenilen saldırı üzerine ve Gazze’deki savaşın tetiklediği İsrail ile İran’ın bölgesel müttefikleri arasında aylardır süren çatışmaların ardından başlattı.
Ancak 300’den fazla füze ve insansız hava aracıyla yapılan saldırı İsrail’de sadece mütevazı bir hasara yol açtı. Çoğu İsrail’in Demir Kubbe savunma sistemi ve ABD, İngiltere, Fransa ve Ürdün’ün yardımıyla düşürüldü.
İsrail içinde bildirilen tek ciddi yaralanma, şarapnel parçasıyla yaralanan 7 yaşındaki bir çocuk olmuştur.
Ayrıca çok az ciddi maddi hasar meydana geldiği bildirildi. Yetkililer, İsrail Hava Kuvvetleri’ne ait bir üssün vurulduğunu ancak normal şekilde çalışmaya devam ettiğini söyledi.
Pazartesi günü risk duyarlılığının darbe almasıyla Asya hisseleri düştü ve altın fiyatları yükseldi, ancak petrol fiyatları düştü.
“Saldırı, öncesindeki günlerde büyük ölçüde fiyatlandırılmıştı. Ayrıca hasarın sınırlı olması ve can kaybı yaşanmaması İsrail’in tepkisinin daha ölçülü olabileceği anlamına geliyor,” diyor ING emtia stratejisi başkanı Warren Patterson.
“Ancak açıkçası hala çok fazla belirsizlik var ve her şey İsrail’in şimdi nasıl tepki vereceğine bağlı.”
İsrailli yetkililer Netanyahu’nun beş üyeli savaş kabinesinin Pazar günü yapılan toplantıda misilleme yapılmasını desteklediğini, ancak kabinenin böyle bir yanıtın zamanlaması ve ölçeği konusunda bölündüğünü söyledi.
İki üst düzey İsrailli bakan misillemenin yakın olmadığı ve İsrail’in tek başına hareket etmeyeceği sinyalini verdi.
Merkezci bakan Benny Gantz savaş kabinesi toplantısı öncesinde yaptığı açıklamada “Bölgesel bir koalisyon kuracağız ve İran’dan bedelini bizim için doğru zamanlama ve şekilde alacağız” dedi.