BM insan hakları şefi Cuma günü yaptığı açıklamada, işgal altındaki Filistin topraklarındaki İsrail yerleşimlerinin rekor düzeyde genişlediğini ve bir Filistin devleti ihtimalini ortadan kaldırma riski taşıdığını söyledi.

Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Turk, İsrail yerleşimlerinin büyümesinin İsrail’in kendi nüfusunu nakletmesi anlamına geldiğini söyledi ve bunun bir savaş suçu olduğunu yineledi.

ABD Biden yönetimi geçen ay İsrail’in işgal altındaki Batı Şeria’da yeni konut planlarını açıklamasının ardından yerleşimlerin uluslararası hukuka “aykırı” olduğunu söyledi.

Mart ayı sonunda Cenevre’de İnsan Hakları Konseyi’ne sunulacak olan rapora eşlik eden bir açıklamada Turk, “Yerleşimci şiddeti ve yerleşimle ilgili ihlaller şok edici yeni seviyelere ulaştı ve yaşayabilir bir Filistin Devleti’nin kurulmasına yönelik her türlü pratik olasılığı ortadan kaldırma riski taşıyor” dedi.

İsrail’in Cenevre’deki diplomatik misyonu raporun 2023 yılında 36 İsraillinin ölümünü de içermesi gerektiğini söyledi. Yapılan açıklamada “İnsan hakları evrenseldir, ancak Filistin terörizminin İsrailli kurbanları (Yüksek Komiserlik) tarafından defalarca görmezden geliniyor” denildi.

BM’nin kendi gözlemlerine ve diğer kaynaklara dayanan 16 sayfalık rapor, Ekim 2023 sonuna kadar olan bir yıllık dönemde işgal altındaki Batı Şeria’da 24.300 yeni İsrail konutunu belgeledi ve bunun 2017’de gözlemin başlamasından bu yana kaydedilen en yüksek rakam olduğunu söyledi.

Ayrıca, özellikle 7 Ekim olaylarından bu yana, işgal altındaki Batı Şeria’da Filistinlilere yönelik hem İsrailli yerleşimci hem de devlet şiddetinin yoğunluğu, şiddeti ve düzenliliğinde dramatik bir artış olduğunu belirtti.

O tarihten bu yana 400’den fazla Filistinlinin İsrail güvenlik güçleri ya da yerleşimciler tarafından öldürüldüğü belirtildi. Batı Şeria’yı 1967 Orta Doğu savaşında ele geçiren İsrail, yerleşimlerin genişlediği topraklar üzerinde İncil’den doğan bir hak olduğunu iddia ediyor. İsrail ordusu Batı Şeria’da terörle mücadele operasyonları yürüttüğünü ve şüpheli militanları hedef aldığını söylüyor.

Turk’un raporunda, ülke tarihindeki en sağcı ve yerleşimcilerle yakın bağları olan dini milliyetçileri içeren İsrail hükümetinin politikalarının, İsrailli yerleşimci hareketinin hedefleriyle “daha önce görülmemiş ölçüde” uyumlu göründüğü kaydedildi.

Tam ya da kısmi İsrail ordusu üniforması giyen ve ordu tüfekleri taşıyan yerleşimcilerin Filistinlileri taciz ederken ya da saldırırken aralarındaki çizgilerin bulanıklaştığı vakaları belgeledi. Bazen de yakın mesafeden vuruldukları belirtildi.

Beş aydır devam eden Gazze savaşı, 1990’ların başındaki Oslo anlaşmalarında öngörüldüğü üzere İsrail-Filistin çatışmasına iki devletli bir çözüm bulunması konusuna yeniden odaklanılmasına neden oldu.

Ancak o tarihten bu yana Filistin devletinin kurulması konusunda çok az ilerleme kaydedildi ve yerleşim yerlerinin genişletilmesi de bunun önündeki engellerden biri oldu.