Irak, üst düzey bir ABD Hazine yetkilisinin ziyaretinden günler sonra dolandırıcılık, kara para aklama ve ABD para biriminin diğer yasadışı kullanımlarını azaltmak için harekete geçerek sekiz yerel ticari bankanın ABD doları işlemleri yapmasını yasakladı.

Bankaların, ABD’nin komşu İran’a döviz kaçakçılığına karşı yürüttüğü baskının odak noktası haline gelen ithalata bağımlı ülkede ana döviz kaynağı olan Irak Merkez Bankası’nın günlük dolar ihalesine erişimleri yasaklandı.

ABD’de tuttuğu 100 milyar dolardan fazla rezervle hem ABD’nin hem de İran’ın nadir müttefiklerinden biri olan Irak, petrol gelirlerine ve finansmana erişiminin engellenmemesi için büyük ölçüde Washington’un iyi niyetine güveniyor. Bankadaki bir yetkili tarafından doğrulanan bir merkez bankası belgesi yasaklı bankaları listeledi.

Bunlar Ahsur International Bank for Investment; Investment Bank of Iraq; Union Bank of Iraq; Kurdistan International Islamic Bank for Investment and Development; Al Huda Bank; Al Janoob Islamic Bank for Investment and Finance; Arabia Islamic Bank ve Hammurabi Commercial Bank.

Söz konusu bankaları temsil eden Irak’ın özel bankalar birliği başkanı ile Ashur ve Hammurabi yorum taleplerine hemen yanıt vermedi. Bir Hazine sözcüsü şunları söyledi: “Irak Merkez Bankası’nın Irak finans sistemini suiistimallerden korumak için attığı ve meşru Irak bankalarının muhabir bankacılık ilişkileri yoluyla uluslararası bağlantıya kavuşmasına yol açan adımları takdirle karşılıyoruz.” Temmuz 2023’te Irak, Irak bankacılık sistemi üzerinden İran’a dolar kaçakçılığına yönelik daha geniş çaplı bir baskının parçası olarak 14 bankanın dolar işlemleri yapmasını yasakladı. Iraklı ve ABD’li yetkililere göre bu karar Washington’dan gelen bir talep üzerine alındı. Merkez bankası, dolar işlemleri yasaklanan bankaların faaliyetlerine devam etmelerine ve diğer para birimlerinde işlem yapmalarına izin verildiğini söyledi.

ABD Hazine Bakanlığı’nın en üst düzey yaptırım yetkilisi Brian Nelson geçen hafta Bağdat’ta üst düzey Iraklı yetkililerle bir araya gelerek Irak ve uluslararası finans sistemlerinin suçlu, yolsuz ve terörist aktörlerden nasıl korunacağını görüştü. Hazine, ziyaret sırasında milyarlarca ABD dolarının İran destekli gruplara aktarılmasına karıştığını söylediği Al-Huda Bank’a karşı harekete geçtiğini duyurdu. Üst düzey bir Hazine yetkilisi, Washington’un Irak’tan, üç ABD askerinin öldürülmesinin ardından Irak dışında faaliyet gösteren İran destekli silahlı gruplarla mücadeleye yardımcı olmak için daha fazlasını yapmasını beklediğini söyledi. Mevcut Irak hükümeti, İran destekli güçlü partilerin ve uzun süredir kara para aklama merkezi olarak görülen finans sektörü de dahil olmak üzere Irak’ın kayıt dışı ekonomisinde çıkarları olan silahlı grupların desteğiyle iktidara geldi.

Yine de Batılı yetkililer, İran ve müttefiklerinin ABD dolarına erişimini engellemeyi ve Irak ekonomisini uluslararası standartlara uygun hale getirmeyi amaçlayan ekonomik ve mali reformları gerçekleştirme konusunda Irak Başbakanı Muhammed Şii el-Sudani ile işbirliğinden övgüyle söz ettiler.