İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu Perşembe günü ABD Başkanı Joe Biden’a, Hamas’la rehinelerin serbest bırakılması konusunda durdurulan müzakerelerin yeniden başlatılması için bir heyet göndermeye karar verdiğini söyledi.
İsminin açıklanmaması kaydıyla konuşan İsrail müzakere ekibinden bir kaynak, Hamas’ın anlaşma şartlarına ilişkin revize edilmiş bir öneri sunmasının ardından anlaşmaya varma şansının gerçek olduğunu söyledi.
İsminin açıklanmaması kaydıyla konuşan kaynak, “Hamas’ın öne sürdüğü öneri çok önemli bir atılım içeriyor” dedi.
İsrail’in Hamas’ın teklifine arabulucular aracılığıyla sunduğu yanıt, yaklaşık dokuz ay süren Gazze savaşı sırasında İsrail’in Hamas’ın getirdiği koşulların kabul edilemez olduğunu söylediği geçmiş örneklerle belirgin bir tezat oluşturuyordu.
İsrailli bir yetkili, görüşmelerde İsrail heyetine İsrail’in Mossad istihbarat teşkilatı başkanının liderlik edeceğini söyledi.
Netanyahu’nun Perşembe günü müzakere ekibiyle istişarelerde bulunması ve ardından güvenlik kabinesi ile rehinelerin serbest bırakılması görüşmelerini görüşmesi planlandı.
Beyaz Saray, Biden ve Netanyahu’nun bir telefon görüşmesinde Hamas’tan olası anlaşma koşulları konusunda aldıkları yanıtı tartıştıklarını söyledi.
Açıklamada, “Başkan, başbakanın müzakerecilerine anlaşmayı sonuçlandırmak amacıyla ABD, Katar ve Mısırlı arabulucularla görüşme yapma yetkisi verme kararını memnuniyetle karşıladı” denildi.
Netanyahu’nun ofisinden yapılan açıklamada, telefon görüşmesinde İsrail’in Gazze’deki savaşını ancak tüm hedeflerine ulaşıldığında sonlandıracağı yönündeki tutumunu tekrarladığı belirtildi.
İsrail müzakere ekibindeki kaynak şunları söyledi: “Gerçekten uygulanma şansı olan bir anlaşma var.”
Ancak kaynak, anlaşmanın “siyasi mülahazalar” yüzünden sekteye uğrama riskinin de bulunduğu konusunda uyardı.
Netanyahu’nun iktidar koalisyonundaki bazı aşırı sağcı ortaklar, Hamas yok edilmeden savaşın sona ermesi halinde hükümetten ayrılabileceklerini belirtti. Koalisyondan ayrılmaları muhtemelen Netanyahu’nun başbakanlığını sona erdirecek.
HAMAS’IN ESNEKLİĞİ
İsrail, Biden’ın Mayıs ayı sonunda kamuoyuna açıkladığı, Gazze’de tutulan yaklaşık 120 rehinenin serbest bırakılmasını ve Filistin bölgesinde ateşkes yapılmasını içeren öneriye Hamas’ın yanıtını Çarşamba günü aldı.
Arabuluculuk çalışmalarına yakın bir Filistinli yetkili Reuters’e, Gazze’yi kontrol eden militan grup Hamas’ın, İsrail’in onaylaması halinde bir çerçeve anlaşmasına varılmasına izin verecek bazı maddeler konusunda esneklik gösterdiğini söyledi.
İki Hamas yetkilisi yorum taleplerine hemen yanıt vermedi. Hamas, herhangi bir anlaşmanın savaşı sona erdirmesi ve İsrail’in Gazze’den tamamen çekilmesini sağlaması gerektiğini söyledi. İsrail, Hamas’ın ortadan kaldırılmasına kadar çatışmalara yalnızca geçici ara verilmesini kabul edeceğini savunuyor.
Plan, halen Gazze’de tutulan İsrailli rehinelerin kademeli olarak serbest bırakılmasını, ilk iki aşamada İsrail kuvvetlerinin geri çekilmesini ve Filistinli tutukluların serbest bırakılmasını içeriyor. Üçüncü aşama, savaşın parçaladığı bölgenin yeniden inşasını ve ölen rehinelerin kalıntılarının iadesini içeriyor.
İsrail heyetinin müzakerelere devam etmek için nereye gideceği belli değildi. Gazze ihtilafını sona erdirmeye yönelik önceki çabalara Mısır ve Katar aracılık ediyordu ve her iki yerde de görüşmeler yapılıyordu.
Perşembe günü, Gazze sağlık bakanlığı, yaklaşık dokuz ay süren savaşta Filistinlilerin ölü sayısının 38.000’i geçtiğini ve 87.445’in yaralandığını söyledi. Sağlık Bakanlığı rakamlarında sivil ve savaşçı ayrımı yapmıyor.
İsrail’in kayıtlarına göre Gazze’deki savaş, Hamas liderliğindeki silahlı kişilerin 7 Ekim’de İsrail’in güneyine baskın yapması, 1.200 kişiyi öldürmesi ve yaklaşık 250 kişiyi rehin almasıyla başladı.
‘YETER ARTIK’
Gazze’de Filistinliler müzakerelerin yenilenmesi ihtimaline temkinli tepki gösterdi.
Şu anda bölgenin güneyindeki Han Yunus’ta yerinden edilmiş olan iki çocuk babası Yusuf, “Bunun savaşın sonu olmasını umuyoruz, yorulduk ve daha fazla aksilik ve hayal kırıklığına dayanamayız” dedi.
Reuters’e bir sohbet uygulaması aracılığıyla verdiği demeçte, “Savaşın her saatinde daha fazla insan ölüyor ve daha fazla ev yıkılıyor, bu kadar yeter. Bunu liderlerime, İsrail’e ve dünyaya söylüyorum.”
Sağlık görevlileri, İsrail’in Gazze Şehri’ndeki bir okulu vurduğunu ve Sivil Acil Servis’in beş Filistinlinin öldüğünü ve diğerlerinin yaralandığını belirtirken, Perşembe günü Gazze Şehri’nin eski kentine düzenlenen diğer İsrail saldırılarında bir kadının öldüğünü ve çok sayıda kişinin de yaralandığını söyledi.
İsrail ordusu, Hamas’ın askeri ve idari yeteneklerini ortadan kaldırmaya çalıştığını söyledi. Uluslararası hukuka uygun hareket ettiğini ve sivil kayıplarını en aza indirmek için uygun önlemleri aldığını söyledi.
İsrail tankları, ordunun Salı günü tahliye emri vermesinin ardından Han Yunus’un doğu yakasındaki birçok bölgeyi de bombaladı ancak bölge sakinleri, tankların bu bölgelere herhangi bir hareket etmediğini söyledi.
Kaynak: Reuters
