İçişleri bakanlığı Cumartesi günü yaptığı açıklamada, İran’ı dünyaya açma ve halkının özlemini duyduğu özgürlükleri sağlama sözü veren düşük profilli ılımlı Mesut Pezeşkiyan’ın ülkede yapılan ikinci tur cumhurbaşkanlığı seçimlerini kazandığını söyledi.

Açıklamada, “Cuma günü kullanılan oyların çoğunluğunu alan Pezeshkian, İran’ın bir sonraki cumhurbaşkanı oldu” denildi.

Dört adaydan oluşan ilk yarışta ılımlı olan tek kişi olan Pezeshkian ile Rusya ve Çin ile bağların derinleştirilmesinin sadık bir savunucusu olan katı eski nükleer müzakereci Saeed Jalili arasındaki sıkı yarışa katılım yaklaşık %50 civarındaydı.

Cuma günkü ikinci tur seçimler, İranlı seçmenlerin yüzde 60’ından fazlasının, İbrahim Raisi’nin helikopter kazasında ölmesinin ardından yerine geçecek adayın belirlenmesi için yapılan erken seçime katılmadığı 28 Haziran’daki tarihi düşük katılımlı oylamanın ardından geldi.

Sosyal medyadaki videolar, Pezeshkian’ın destekçilerinin ülke genelinde birçok şehir ve kasabada sokaklarda dans ettiğini ve sürücülerin zaferini kutlamak için araba kornası çaldığını gösteriyordu.

Görgü tanıkları, Pezeshkian’ın memleketi olan kuzeybatıdaki Urmiye kentinde insanların sokaklarda şeker dağıttığını söyledi.

Seçimlerin İslam Cumhuriyeti’nin politikaları üzerinde çok az etkisi olması beklenirken, cumhurbaşkanı, devletin önemli meselelerinde tüm kararları veren İran’ın 85 yaşındaki Dini Lideri Ayetullah Ali Hamaney’in halefinin seçilmesiyle yakından ilgilenecek.

Seçmen katılımı son dört yılda düştü ve eleştirmenler, ekonomik zorluklar ve siyasi ve sosyal özgürlüklere getirilen kısıtlamalar konusunda halkın hoşnutsuzluğunun arttığı bir dönemde din yönetimine verilen desteğin azaldığının altını çiziyor.

Raisi’yi iktidara getiren 2021 seçimlerine seçmenlerin yalnızca %48’i katıldı ve Mart ayında yapılan parlamento seçimlerinde katılım %41 oldu.

Seçim, İsrail ile İran’ın müttefikleri Gazze’deki Hamas ve Lübnan’daki Hizbullah arasındaki savaş nedeniyle Orta Doğu’da gerilimlerin tırmanmasıyla ve Batı’nın hızla ilerleyen uranyum zenginleştirme programı konusunda İran’a yönelik artan baskısıyla aynı zamana denk geliyor.

Bir sonraki başkanın nükleer program konusunda büyük bir politika değişikliği yapması ya da Orta Doğu’daki milis gruplarına verilen destekte bir değişiklik yapması beklenmiyor; ancak o, hükümeti günlük olarak yönetiyor ve İran’ın dış ve iç politikasının tonunu etkileyebilir.